مساجد تاریخی اصفهان

مساجد تاریخی اصفهان موجب میشود تا نگاهی متفاوت به اصفهان داشته باشیم و معجونی از تاریخ و معنویت را بچشیم.

به جای جای اصفهان سر می زنیم و مساجد تاریخی اصفهان که اکثرا مارا به دوران صفوی می‌برد را جستجو می‌کنیم.

با آدینه گشت عالی قاپو همراه باشید تا به مساجد تاریخی اصفهان قدم بگذارید و با آنها آشنا شوید…

مسجد جامع اصفهان

مسجد جامع اصفهان از مهم ترین و قدیمی ترین بناهای مذهبی ایران به شمار رفته و با نام مسجد جمعه نیز شناخته شده و شامل قسمت های زیر میباشد:

گنبد نظام‌الملک
گنبد تاج‌الملک
حیاط چهار ایوانی
شبستان‌های گرد
مدرسه مظفری
محراب الجایتو

این اثر در تاریخ ۱۵ دی ماه سال ۱۳۱۰ با شماره ۹۵ در فهرست آثار ملی ایران و در اجلاس 36ام یونسکو در زمره میراث جهانی قرار گرفت.

آدرس: خیابان مجلسی

مسجد امام

مسجد امام اصفهان یکی از مساجد در میدان تاریخی نقش جهان که در سال ۱۰۲۰ هجری قمری به دستور شاه عباس بزرگ بنا شد.

این بنا به هنر معماری استادان زیر مزین می باشد:

علی اکبر اصفهانی
خطاطی علیرضا عباسی
عبدالباقی تبریزی
محمد رضا امامی
محمد صالح امامی

نام این اثر از تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شماره ی ۱۰۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

آدرس: ضلع جنوبی میدان نقش جهان

مسجد شیخ لطف ا…

مسجد شیخ لطف‌الله بنایی که در میدان تاریخی نقش جهان واقع و مربوط به دوران صفوی است.

این مسجد به دستور شاه عباس اول و در مدت ۱۸ سال بنا گردیده و در زمان رضا شاه مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت.

این اثر تاریخی در تاریخ ۱۵ دی ماه سال ۱۳۱۰ با شماره ی ۱۰۵ جزء آثار ملی ایران به ثبت رسید.

آدرس: ضلع شرقی میدان نقش جهان، مقابل عمارت عالی‌قاپو

مسجد سید

مسجد سید، بنایی دارای چهار در اصلی، دو چهل‌ستون، دو شبستان بزرگ، یک گنبد، سه ایوان و بیش از ۴۵ حجره می باشد.

این مسجد در دوران قاجاریه همزمان با سلطنت محمد شاه قاجار، توسط محمدباقر شفتی ساخته شده است.

۹ ستون چوبی در ساخت این بنا وجود دارد و درها و پنجره های ارسی بر زیبایی آن افزوده اند.

این مسجد با شماره ی ثبت ۱۰۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

آدرس: خیابان مسجد سید، خیابان بیدآباد

مسجد حکیم

مسجد حکیم در زمان سلطنت شاه عباس دوم به دست پزشکش محمد داوود بنا گردیده و با نام مسجد جورجیر نیز شناخته میشود.

بنای این مسجد آجری به صورت چهارایوانی، بدون مناره و گنبد برجسته و بزرگ، با نقشه‌ای نامنظم است.

این بنا از آخرین بناهای ساخته شده در دوران صفوی میباشد.

این اثر تاریخی در تاریخ ۲۲ آذر ۱۳۱۳ با شماره ی ۲۲۳ در زمره ی آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

آدرس: منطقه قدیمی باب‌الدشت اصفهان، انتهای بازار رنگرزان

مسجد صفا

مسجد صفا مربوط به دوره ی قاجار بوده ولی در مورد تاریخ دقیق آن شبهاتی وجود دارد.

اشعاری به زبان فارسی و تاریخ ۱۲۹۰ هجری و بر در شبستان مسجد عباراتی با تاریخ ۱۲۸۹ هجری وجود دارد.

این اثر در تاریخ ۱۸ مهر ۱۳۷۵ با شماره ی ۱۷۵۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

آدرس: محله شهشهان، مجاور بقعه شهشهان

مسجد جامع دشتی

مسجد دشتی مربوط به دوره ی ایلخانیان که شواهدی برای تاریخ دقیق بنا و نام سازنده آن وجود ندارد.

حدود سال ساخت بنا را به سده ی هشت هجری قمری نسبت می دهند.

این بنا با شماره ی ثبت ۳۴۷ بعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

آدرس: ۱۸ کیلومتری اصفهان، روستای براآن

مسجد رحیم خان

مسجد رحیم خان مربوط به دوره ی قاجار و ساخت آن در سال ۱۲۹۰ هجری قمری آغاز و در سال ۱۳۰۴ به پایان رسیده است.

بانی اولیه مسجد رحیم خان، میر سید حسن مجتهد اصفهانی نام دارد ولیکن به سبب اتمام بنا به دست محمد رحیم خان به این نام خوانده میشود.

این بنا در تاریخ ۱۲ مهر ۱۳۷۷ با شماره ی ۲۱۲۴ بعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

آدرس: خیابان طالقانی، خیابان مسجدرحیم خان

مسجد مقصود بیک

مسجد مقصود بیک که در میان مردم به مسجد ظلمات نیز خوانده میشود و كتيبه سردر اين مسجد سال ۱۰۱۰ هجري قمري میباشد.

شاه عباس اول اين مسجد را به پيروي از ديگر بزرگاني همچون الله ورديخان و از نظارت مقصود بیگ در ساخت آن بهره برده است.

آدرس: ضلع شمال شرقی میدان نقش جهان

مسجد آقا نور

مسجد آقا نور از دوره ی سلطنت شاه عباس اول ساخت آن آغاز گردید و از مساجد چهارایوانه ی دوره صفویه میباشد.

از ویژگیهای مسجد آقانور میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

شبستان
ستون های شبستان
عبارات مذهبي با خط بنایي مشكي ساده بر زمينه زرد
ورودي هاي مسجد در ضلع شمالي و شرقي
كتيبه سردر آن به خط محمدرضا امامي و تاريخ ۱۰۳۹ هجري قمري

نام این اثر از ۱۶ فروردین ماه سال ۱۳۷۷ با شماره ی ۱۹۷۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

آدرس: خیابان ابن سینا، محله تاریخی دردشت، کوچه مسجد آقا نور

مسجد نو

مسجد نو بـه دسـتـور مـرحـوم آیت الله حاج شیخ محمدباقر نجفی بنا گردید.

در سال های گذشته قسمت هایی از این بنا بـا نظارت مـرحـوم آیت الله مجدالعلما نجفی مزین به هنر کاشیکاری شد.

آدرس: ضلع غربی بازار بزرگ اصفهان، مابین سه راهی باغ قلندرها و سه راهی نیماورد

مسجد لنبان

مسجد لنبان که دستور ساخت آن توسط شاه سلیمان صفوی در قرن هشتم صادر گردید.

منبر مسجد که به منبر صاحب الزمان شناخته میشود از نفيس‌ترين منبرهاي عهد صفوي و مربوط به مورخ ۱۱۱۴ هجری قمری می‌باشد.

این اثر در تاریخ ۲۹ آذر ۱۳۱۶ با شماره ی ثبت ۲۹۳ بعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

آدرس: خیابان بهشتی، خیابان مسجد لنبان

مسجد علیقلی آقا

مجموعه علیقلی آقا مجموعه ای که شامل مسجد و بازار و سرا و چهار سو بوده و قدمت آن به دوران صفویه برمیگردد.

سر در این مسجد مزین به کاشی کاری و مقرنس کاری است و کتیبه ی تاریخی، گلدسته‌های فوقانی و غرفه‌های جانبی نیز در آن به چشم می‌خورد.

در شرق صحن شبستانی با هشت ستون سنگی و درب چوبی خاتم و در طرف غرب صحن نیز شبستان دیگری در ابعاد کوچکتر وجود دارد.

آدرس: محله بیدآباد

سایر مساجد تاریخی

نام مسجد	دوران قدمت	تاریخ ثبت	شماره ثبت	آدرس
مسجد دروازه نو	قاجار	۱۱ مرداد ۱۳۷۶	۱۹۰۵	خیابان ابن سینا، کوچه سیدان، محله دروازه نو
مسجد ابوالمحسن	قاجار	۱۷ اسفند ۱۳۸۱	۷۶۳۸	محله پا قلعه، بین خیابان نشاط و ملک، کوچه هاشم بیگ
مسجد پادرخت سوخته	صفوی	۱۲ مهر ۱۳۷۷	2125	خیابان عبد الرزاق، کوچه خیاطها، بازار هارونیه
مسجد حاج یونس	صفوی	۲۳ شهریور ۱۳۸۲	10216	خیابان ابن سینا، کوچه میرعلاء الدین
مسجد گنبد آزادان	ایلخانی	۲۳ شهریور ۱۳۸۲	10213	بلوار آتشگاه، خیابان قدس، کوی نوبهار
مسجد شیشه	صفوی	۱۷ خرداد ۱۳۷۹	2659	خیابان حکیم، کوچه باغ قلندرها
مسجد سارو تقی	صفوی	۱۵ دی ۱۳۱۰	113	بازارچه حسن آباد، کوی امامزاده
مسجد آقا میرزا محمد باقر	قاجار	۱۱ مرداد ۱۳۸۴	12301	محله چهار سوق شیرازیها، تقاطع خیابان طالقانی و کاشانی
مسجد حاج میرزا محمد صادق	قاجار	۱۱ مرداد ۱۳۸۴	12311	ابتدای خیابان چهارباغ خواجو
مسجد کرمانی (نوررضوان)	قاجار	۲۳ شهریور ۱۳۸۲	10233	انتهای خیابان مشیریخچال، جنب کاروانسرای ساروتقی
مسجد قصر منشی	قاجار	۲۲ مرداد ۱۳۸۴	13010	خیابان هاتف، کوچه قصر منشی
مسجد الیادران (الرحمن)	قاجار	۱۲ مهر ۱۳۷۷	2123	محله الیادران، خیابان شاهپور، کوچه الیادران
مسجد خواجه روح الله	صفوی	۱۷ اسفند ۱۳۸۱	7637	خیابان مسجد سید، کوی شهید حق شناس
مسجد قطبیه (حسینیه خلجا)	صفوی	۲۳ شهریور ۱۳۸۲	10229	خیابان طالقانی، نرسیده به چهارراه شهید حجاریان
مسجد محله نو قلعه	صفوی-قاجار	۱۱ تیر ۱۳۷۵	1737	خیابان کاشانی، کوچه ستی فاطمه، کوی محله نو
مسجد حاج محمد جعفر آباده ای	سده ی ۱۳ هجری قمری	۳۰ خرداد ۱۳۵۸	388	خیابان عبدالرزاق، بازارچه حاج محمد جعفر
مسجد نو بازار	قاجار	۱ اردیبهشت ۱۳۷۷	1997	خیابان عبد الرزاق، کوی مسجد نو
مسجد تل عاشقان	قاجار	۱۱ مرداد ۱۳۷۶	1909	خیابان عبد الرزاق، محله تل عاشقان
مسجد درب جوباره	سده ی ۱۰ هجری قمری	۱۲ اسفند ۱۳۱۵	274	میدان قیام، سبزه میدان، بازار غاز
مسجد خیاط ها	صفوی	۲۰ مرداد ۱۳۷۷	2154	خیابان جمال الدین عبدالرزاق، بازار خیاطها
مسجد رکن الملک	سده ی ۱۳ هجری قمری	۲۵ اردیبهشت ۱۳۵۷	1604	مجموعه تخت فولاد، خیابان فیض
مسجدجامع کاج	ایلخانی	۲۰ بهمن ۱۳۱۸	328	روستای کاج
مسجد مصری	سده ی ۱۱ هجری قمری	۱۲ اسفند ۱۳۱۵	273	میدان قدس (طوقچی)، کوچه مسجد مصری
مسجد ایلچی	سده ی ۱۱ هجری قمری	۱۲ اسفند ۱۳۱۵	271	چهارراه شکرشکن، خیابان احمدآباد
مسجد جارچی	صفوی	۲۹ آذر ۱۳۱۶	292	خیابان عبدالرزاق، خیابان حکیم، کوچه باغ قلندرها، بازار گلشن
مسجد سرو شفاداران	صفوی	—–	—–	۲۹ کیلومتری جنوب شرقی اصفهان
مسجد گار	سلجوقی	—–	—–	روستای گار
مسجد باغ حاجی	صفوی	—–	—–	باغ همایون
مسجد ازیران	سلجوقی	۱ دی ۱۳۴۸	890	روستای ازیران
مسجد سین	سده ی ۶ هجری قمری	۱۲ اسفند ۱۳۱۵	281	روستای سین
مسجد برسیان	سده ی 5 هجری قمری	۱۲ اسفند ۱۳۱۵	265	روستای برسیان
مسجد دروازه حسن آباد	قاجار	—–	—–	ابتدای دروازه حسن آباد
مسجد آقا میرزا محمد هاشم	قاجار	—–	—–	محله چهار سوی شیرازی ‌ها
مسجد باباسوخته	ایلخانی	—–	—–	محله جوباره
مسجد فتح	۹۸۷ هجری قمری	—–	—–	محله باب الدشت
مسجد حاج منوچهر	صفوی	—–	—–	حله خواجو
مسجد حاج محمد امید	۱۱۲۹ هجری قمری	—–	—–	محله قصر منشی
مسجد حاج‌ سید جواد	۱۳۲۵ هجری قمری	—–	—–	محله چهارسو